ขั้นตอนของกระบวนการวางแผนเชิงกลยุทธ์ (Steps of Strategic Planning Process)
โดย อภิชา กิจเชวงกุล
นักศึกษาคณะบริหารธุรกิจดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีปทุม
1. กำหนดพันธกิจขององค์กร (Formulating Organization's mission) พันธกิจ หรือ มิชชั่น หมายถึง "จุดมุ่งหมายพื้นฐาน ที่องค์กรพยายามจะบรรลุถึง" ซึ่งพันธกิจของแต่ละองค์กรนั้นจะเป็นตัวกำหนดกลยุทธ์และกิจกรรมต่างๆใน อนาคตขององค์กร
2. การกำหนดเป้าหมายหลัก (Goal setting, main and specific) การกำหนดเป้าหมายจะต้องชัดเจนในเรื่องของกำหนดในระยะเวลาที่แม่นยำ มีวิธีทางสู่ความสำเร็จเพราะเป้าหมายจะต้องเป็นพื้นฐานในการวางแผนและการกำหนดนโยบาย
3. การประเมิณทรัพยากรขององค์กร และ ประเมิณโอกาสและอุปสรรค (Evaluation of organizational resources & environmental opportunities and threats) การจัดสร้างกลยุทธ์มักเริ่มด้วยการประเมินปัจจัยภายในและภายนอกที่จะกระทบสถานะการแข่งขันขององค์กร การวิคราะห์สถานการณ์ ประกอบด้วยการค้นหา (search) จุดแข็ง (strengths) จุดอ่่อน (weakness) โอกาส (opportunities) และอุปสรรค (treats) SWOT ที่มีผลกระทบต่อผลประกอบการขององค์กร
4. การกำหนดกลยุทธ์ (Strategy Formulation)
พื้นฐานความคิดเห็นในการวางแผนกลยุทธ์ให้องค์กรควรสัมพันธ์กันกับ ลักษณะบุคลิกขององค์กรนั้นๆกับสภาพแวดล้อมโดยรอบขององค์กรการวาง กลยุทธ์เป็นเครื่องมือหนึ่งในการนำองค์กรไปสู่เป้าหมาย (D’Aveni, 1995)
เพื่อให้เข้าถึงและกลมกลืนกับข้อมูลและขีดความสามารถขององค์กรเพื่อสร้าง ความได้เปรียบคู่แข่งขัน หรือ ให้องค์กรอยู่รอดในทุกขนาดขององค์กรที่ขยาย ใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ เพื่อบรรลุ การพัฒนาที่ดี และมีกลยุทธ์ที่ชัดเจน (Ghoshal & Barlett, 1990)
5. การดำเนินกลยุทธ์ตามแผนปฎิบัติการที่กำหนด (Strategy implementation through operational programs)
หลังจากกำหนดกลยุทธ์ที่เหมาะสมได้แล้ว การปฏบัติการตามกลยุทธ์ที่ ตั้งไว้มี ความสำคัญอย่างมาก องค์กรจะต้องมีการเตรียมพร้อมในด้านต่างๆ เพื่อการมุ่งสู่เป้าหมาย ให้สามารถบรรลุผลได้ การเตรียมบุคลากรในการ ปฏิบัติงาน การเตรียมเงินทุนเพื่อพัฒนา การเตรียมขั้นตอนเพื่อดำเนินงาน ตลอดจนทรัพยากรวัตถุดิบ หรือ เครื่องมือต่างๆ โดยหลักสำคัญที่ไม่ควร ละเลยก็คือ การสื่อสารภายในองค์กรให้ทราบถึงแผนกลยุทธ์ และ เป้าหมาย เพื่อความร่วมแรงร่วมใจในการมุ่งไปสู่ผลสำเร็จร่วมกัน
6. การประเมิณกลยุทธ์และการเลือกแผนที่เหมาะสมเพื่อนำไปปรับแผนกลยุทธ์ (Evaluating and Choosing alternative strategy (modified)). เมื่อนำแผนงานไปสู่การปฏิบัติแล้วการนำผลของการปฏิบัติงานมาประเมินจะเป็นขั้นตอนสุดท้ายที่จะแจ้งให้ผู้นำองค์กรได้รู้ว่าแผนกลยุทธ์นนั้นประสบผล สำเร็จหรือไม่ ซึ่ง สามารถที่จะวัดผลได้จากผลประกอบการ หรือ ตามขั้นตอน การควบคุมและประเมินผล